کیفرهای دنیوی، آثار و حکمت های آن در زندگی انسان

از منظر قرآن و احادیث، زندگی انسان با رنج و درد آمیخته شده است و هیچ کس را از آن گریزی نیست. هر یک از مصائبی که انسان در زندگی دنیا به آن دچار می شود دارای حکمت و فلسفه خاصی است، برخی از این حکمت ها عبارتند: تنبیه و بیداری انسان، تطهیر و پالایش جان و ..... اما یکی از مهم ترین حکمت کیفرهای دنیوی، مجازات اعمال انسان در برابر گناهان و اعمال نادرست اوست. موضوع این رساله تبین کیفر های دنیوی است که از کلیات آن می توان به موارد ذیل اشاره کرد: اولاَ عقاب الهی عادلانه است. ثانیاَ مترتب بر اتمام حجت است.ثالثاَ متناسب با جرم است. رابعاَ ترس از عقاب یک ارزش است. خامساَ باید توجه نمود محل اصلی عقوبت آخرت است و ممکن است در این دنیا اتفاق نیفتد. از نظر آیات و روایات اسلامی عقوبت های الهی دارای اقسامی می باشند.البته کیفرهای دنیوی اعمال به آن معنا نیست که تناسب تام و تمام با اعمال داشته باشد، زیرا بسیاری از مجازات ها و کیفرها جنبه تنبهی و بازدارندگی دارند تا انسان را از گرایش و ارتکاب اعمال ناشایست باز دارند. برخی از این کیفر ها ، کیفرهای مادی است که آثار آن به وضوح و به طور محسوس قابل مشاهده است و برخی دیگر، کیفرهای معنوی است که در جان و روان انسان اثر گذار است و به سادگی قابل مشاهده نیست. هر کدام از این کیفرها خود دارای تقسیماتی است: کیفرهای مادی به زیر شاخه کیفرهای فردی و کیفرهای اجتماعی تقسیم می شود . کیفرهای مادی فردی خود به پنج شاخ? : 1ـ تنگنا در زندگی، 2ـ کوتاهی عمر 3ـ فقر و مشکلات اقتصادی 4ـ عذاب های استیصال فردی 5ـ عذاب استدراج.(که معلول علل و عواملی است. که از علایم آن می توان به گناهان و برخورداری از نعمت، عدم شکر گذاری نسبت به نعمت های الهی، عدم ابتلا به بلایا و مصائب، استجابت دعا به هنگام معصیت اشاره کرد.)تقسیم می شوند. و کیفرهای مادی اجتماعی به چهار بخش: 1ـ بلاهای طبیعی برای جامعه،2ـ اختلافات داخلی ،3ـ تسلط اشرار بر جامعه،4ـ عذاب استیصال اجتماعی (ریشه کن کردن قوم و یا فرد دارای جرم می باشد.که در قرآن کریم از استیصال اقوامی چون لوط و افرادی چون قارون سخن به میان آمده است.) تقسیم می شوند. کیفرهای معنوی که بر روح و روان انسان اثر می گذارند از قبیل مهر شدن قلوب، سلب توفیقات معنوی، قساوت قلب و ... می باشد. شایان توجه است که به کیفر خاص برخی از گناهان در قرآن و روایات تأکیده شده است. نکته دیگر در بحث کیفر های دنیوی عقوبت اولیاست که البته دارای شاخصه هایی متناسب با شأن ایشان است.کیفرهای دنیوی قابل پیشگیری و درمان است از عوامل پیشگیری یا دفع می توان به حضور انبیاء و اولیاء و استغفار، صدقه و صله رحم، و از عوامل درمان و رفع می توان به ایمان به خدا و توجه به حضور او و دعا اشاره نمود.